Truyện Cây Nêu Ngày Tết

Từ bao đời nay, hình ảnh cây nêu đượcxem là một biểu tượng thiêng liêng trong ngày Tết Nguyên Đán ở Việt Nam bởi nó mangý nghĩa tâm linh sâu sắc đối với mỗi người dân Việt.

Bạn đang xem: Truyện cây nêu ngày tết

Trong phong tục, tínngưỡng của người Việt Nam, hình ảnh cây nêu được coi là biểu tượng thiêng liêngnhất trong ngày Tết Nguyên Đán và việc dựng cây nêu trước nhà đã trở thành mộtnét đẹp trong phong tục ngày Tết đối với con người, dân tộc Việt.

Nguồn gốc sự tích cây nêu ngày Tết

Người dân tương truyền nhau rằng, ngàyxưa loài quỷ chiếm toàn bộ đất nước, con người chỉ làm thuê và nộp phần lớn lúathu hoạch cho chúng. Thế nhưng, loài quỷ ngày càng bóc lột con người quá tay,và cuối cùng chúng tự cho mình hưởng quyền "ăn ngọn cho gốc". Lúc ấy,con người chỉ được hưởng rạ, tuyệt đường sinh nhai nên cầu cứu Đức Phật giúpđỡ. Phật bảo loài người đừng trồng lúa mà trồng khoai lang. Mùa thu hoạch ấy,con người được hưởng không biết bao nhiêu củ khoai, còn quỷ chỉ hưởng lá và dâykhoai, đúng theo phương thức "ăn ngọn cho gốc".

Sang mùa khác, loài quỷ lại chuyểnqua phương thức "ăn gốc cho ngọn". Phật bảo con người lại chuyển sangtrồng lúa. Kết quả loài quỷ lại chẳng ăn được. Loài quỷ tức lộn ruột nên mùasau chúng nó tuyên bố "ăn cả gốc lẫn ngọn". Lúc này, Phật trao cho conngười giống cây ngô (bắp) để gieo khắp nơi. Loài quỷ lại không được gì, cònloài người thì thu hoạch cơ man là trái ngô. Cuối cùng, loài quỷ nhất định bắtcon người phải trả lại tất cả ruộng đất không cho làm rẽ nữa.

Phật bàn với loài người điều đình với loài quỷ, xin miếng đất bằng bóngchiếc áo cà sa treo trên ngọn cây tre. Loài quỷ thấy không thiệt hại gì nênđồng ý. Khi đó Phật dùng phép thuật để bóng chiếc áo cà sa đó che phủ toàn bộđất đai khiến loài quỷ mất đất phải chạy ra biển Đông.

Do mất đất sống nên loài quỷ huy động quân vào cướp lại. Trận đánh nàybên phía quỷ bị thua sau khi bị loài người tấn công bằng máu chó, lá dứa, tỏi,vôi bột... Thế là từ đó loài quỷ bị Phật đày ra biển Đông. Trước khi đi, loài quỷxin Phật thương tình cho phép một năm được vài ba ngày vào đất liền viếng thămphần mộ của tổ tiên cha ông. Phật thương hại nên hứa cho.

Xem thêm: Đầu Xịt Rửa Xe Cao Áp Lực Cao Arwa, Top 4+ Đầu Máy Rửa Xe Cao Áp Tốt Nhất Thị Trường

Do đó, hàng năm, theo phong tục cứ vào dịp Tết Nguyên Đán là những ngàyloài quỷ vào thăm đất liền thì người ta theo tục cũ trồng cây nêu để chúng khôngbén mảng đến chỗ con người cư ngụ. Trên nêu có treo khánh đất, có tiếng độngphát ra khi gió rung để nhắc nhở bọn quỷ nghe mà tránh. Trên ngọn cây nêu cònbuộc một bó lá dứa hoặc cành đa mỏ hái để cho chúng sợ. Ngoài ra, người ta cònvẽ hình cung tên hướng mũi nhọn về phía đông và rắc vôi bột xuống đất trước cửara vào trong những ngày Tết để cấm cửa quỷ

Ý nghĩa sâu sắc của cây nêu ngày Tết

Trồng cây nêu đã trở thành tục lệ Tết phổ biến của các dân tộc Việt Namtừ Kinh, Thái, Mường đến Ba Na, Gia Rai... Trên ngọn nêu, người ta thường treomột túm lá dứa, lông gà, cành đa, lá thiên tuế, những chiếc khánh và con cábằng đất nung, cùng một tán tròn bằng tre nứa dán giấy đỏ có tính chất biểutượng tùy theo địa phương, phong tục, dân tộc.

Ngoài ra, có nơi còn treo những chiếc đèn lồng, đèn xếp hoặc vài xấptiền, vàng mã... Dù với dụng ý khác nhau nhưng những vật treo đều tượng trưngcho mong muốn bảo vệ con người, tạo lập hạnh phúc cho con người. Ví như lá dứađể dọa ma quỷ (vì ma quỷ sợ gai), không cho chúng vào quấy phá.

Cáikhánh đồng âm với "khánh" có nghĩa là "phúc", năm mới đem lại hạnh phúc cho giađình. Cành đa tượng trưng cho điều lành và tuổi thọ. Tiền vàng mã để cầu tài, cầulộc. Lông gà là biểu tượng chim thần (một sức mạnh thiên nhiên giúp người).

Đặc biệt, cây nêu còn coi là cây vũ trụ - nối liền Đất với Trời. Tántròn bằng giấy đỏ tượng trưng cho Mặt Trời và ngọn nêu là nơi chim thần (sứ giảcủa Mặt Trời) đậu. Cuối năm (cuối mùa đông) mới trồng cây nêu để đầu năm ngọnnêu vươn lên đón ánh nắng xuân, sức sống xuân.

Bên cạnh đó, cây nêu của dân tộc Việt Nam còn mang triết lý âm dương,được biết qua hai chữ Càn (Trời) và Khôn (Đất) nằm trong hình ảnh cái nón vàcây gậy của Chử Đồng Tử và Tiên Dung. Nó bao hàm sự thống nhất và tương trợgiữa Âm và Dương hay sự không tách rời giữa Động và Tĩnh...